Main Article Content
Abstract
This study, conducted using a descriptive-analytical method and based on library research, aims to examine the types of transtextuality and present a systematic model for analyzing intertextual connections in literary texts. The findings indicate that the theory of transtextuality, by elucidating the intricate and multilayered networks of textual relations, facilitates a deeper understanding of the structure and meaning of literary works and steers literary criticism toward new perspectives. The significance of this research lies in its expansion of Gérard Genette's theory of transtextuality and the development of a coherent framework for its practical application in literary studies. This approach guides critics toward a more precise, profound, and harmonized interpretation of texts, fostering a dynamic and interdisciplinary comprehension of literature. The results suggest that employing transtextuality not only enhances literary analysis and enables a more systematic understanding of works but also opens new horizons in literary criticism and contributes to the study of textual dynamics across diverse historical and cultural contexts.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2025 Journal of Social Sciences - Kabul University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- آذر، ا. (1395). «تحلیلی بر نظریههای بینامتنیت ژنتی». فصلنامۀ تحقیقات نقد ادبی و سبکشناسی. 7(13) (پیاپی 24). صص 11-31.
- آلن، گ. (1380). بینامتنیت. ترجمۀ پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز.
- احمدی، ب. (1370). ساختار و تأویل متن. جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: نشر مرکز.
- اسدالهی تجرق، ا، ش و نامورمطلق، ب. (1388). نقد تکوینی در هنر و ادبیات. تهران: علمی و فرهنگی.
- باختری، و. (1388). سفالینهای چند بر پیشخوان بلورین فردا. کابل: پرنیان.
- بلخی، س، ا. (1388). دیوان علامۀ بلخی. کابل: امید.
- بهبهانی، س. (1397). مجموعهاشعار. چاپ دهم، تهران: نگاه.
- جعفری، ف و الهدادی دستجردی، ز. (1400). «بررسی مبانی بینامتنیت ژرار ژنت در رمان نوجوان عقربهای کشتی بَمبَمک اثر فرهاد حسنزاده». متنپژوهی ادبی. 25(88). صص 142-168.
- https://doi.org/10.22054/ltr.2020.47834.2854
- حسنزاده، ح و نامورمطلق، ب. (1401). «بیشمتنیتِ ژنتی بهمثابۀ رویکردی در خوانش متون تصویری؛ مطالعۀ موردی: لوگوی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران». رهپویۀ هنر؛ فصلنامه علمی هنرهای تجمسی. 5(1). صص 17-25.
- https://doi.org/10.22034/ra.2021.532024.1059
- دانشگر، م و همکاران. (142). «بررسی و تحلیل فراخوانی شخصیتها و روایات اسطورهای- حماسی در شعر زنان افغانستان». فصلنامۀ کاوشنامۀ زبان و ادبیات فارسی. 24(59). صص 121-154.
- https://doi.org/10.29252/kavosh.2023.19561.3372
- دانشگر، م و همکاران. (1401). «تحلیل بینامتنی مضامین و روایات اساطیری- حماسی در شعر پیشگامان رئالیسم سوسیالیستی افغانستان (باتکیه بر نظریۀ بینامتنیت ژرار ژنت». ادبیات پارسی معاصر مرکز تحقیق علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 12(2). صص 47- 69.
- https://doi.org/10.30465/copl.2023.43244.3875
- دیزجچراغی، ر و شمیلی، ف. (1403). «مطالعۀ بیشمتنی اشعار خیام در قالب خوشنویسی (مطالعۀ موردی: رباعی 103)». مجلۀ هنر و تمدن شرق. 12(44). صص 54- 67.
- https://doi.org/10.22034/jaco.2024.418361.1353
- رضاپور، ز و زمانی، م. (1401). «تحلیل ترامتنیت حکایتهای برگزیدۀ اسرارنامه». فصلنامۀ علمی ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی. 18(68). صص 71- 99.
- https://doi.org/10.30495/mmlq.2022.694065
- سلامتباویل، ل. (1397). «بینامتنیت آیات و احادیث در غزلیات شمس». دو فصلنامۀ تحقیق دینی. 17(36). صص 33-61.
- https://doi.org/ 20.1001.1.17352770.1397.17.36.2.6
- شمیسا، س. (1387). انواع ادبی. چاپ چهارم، تهران: میترا.
- صالحآبادی، ز و همکاران. (1401). «بررسی تطبیقی سایهنویسی در حقوق کیفری ایران و ایالات متحده آمریکا». دوفصلنامۀ علمی حقوق تطبیقی. 9(2) (پیاپی18). صص 37-62.
- https://doi.org/10.22096/law.2022.523931.1849
- صباغی، ع. (1391). «بررسی تطبیقی محورهای سهگانۀ بینامتنیت ژنت و بخشهایی از نظریۀ بلاغت اسلامی». تحقیقات ادبی پوهنتون تربیت مدرس. 8(38). صص 59- 71.
- https://doi.org/20.1001.1.17352932.1391.9.38.2.2
- فانی، ر. (1395). مجموعه اشعار رازق فانی. به کوشش حفیظ شریعتیسحر، چاپ دوم، کابل: امیری.
- قاسمی، مژگان. (1403). «تطبیق تصویرآرایی معراج پیامبر (ص) در دیوارنگارههای بقاع گیلان و نسخه خمسه نظامی بر مبنای نظریۀ بیشمتنیت ژرار ژنت». تحقیقات میانرشتهای هنر. 2(1). صص 195-216.
- https://doi.org/10.22124/ira.2024.28387.1028
- قویم، ع. (1392). «نقش واصف باختری در نیرومندی جریان ادبی معاصر دری». خراسان؛ مجلۀ مطالعات زبان و ادبیات. 3(112). صص 4-15.
- نامورمطلق، ب. (1395). بینامتنیت (از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم). تهران: سخن.
- نامورمطلق، ب. (1394). درآمدی بر بینامتنیت (نظریهها و کاربردها). چاپ دوم، تهران: سخن.
- نامورمطلق، ب. (1386). «ترامتنیت مطالعۀ روابط یک متن با دیگر متنها». مرکز تحقیق علوم انسانی پوهنتون شهید بهشتی. (56). صص 83- 98.
- نامورمطلق، ب. (1391). «گونهشناسی بیشمتنی». فصلنامۀ تحقیقات ادبی پوهنتون تربیت مدرس. 9(38). صص 139-152.
- https://doi.org/20.1001.1.17352932.1391.9.38.7.7
- افروغ، م. (1402). «تحلیل قالیچۀ لیلیومجنون با تکیه بر نظریۀ بیشمتنیت ژار ژنت». نشریۀ هنرهای زیبا: هنرهای تجمسی. 29(2). صص 81- 97
- https://doi.org/10.22059/jfava.2024.371075.667234
References
آذر، ا. (1395). «تحلیلی بر نظریههای بینامتنیت ژنتی». فصلنامۀ تحقیقات نقد ادبی و سبکشناسی. 7(13) (پیاپی 24). صص 11-31.
آلن، گ. (1380). بینامتنیت. ترجمۀ پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز.
احمدی، ب. (1370). ساختار و تأویل متن. جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: نشر مرکز.
اسدالهی تجرق، ا، ش و نامورمطلق، ب. (1388). نقد تکوینی در هنر و ادبیات. تهران: علمی و فرهنگی.
باختری، و. (1388). سفالینهای چند بر پیشخوان بلورین فردا. کابل: پرنیان.
بلخی، س، ا. (1388). دیوان علامۀ بلخی. کابل: امید.
بهبهانی، س. (1397). مجموعهاشعار. چاپ دهم، تهران: نگاه.
جعفری، ف و الهدادی دستجردی، ز. (1400). «بررسی مبانی بینامتنیت ژرار ژنت در رمان نوجوان عقربهای کشتی بَمبَمک اثر فرهاد حسنزاده». متنپژوهی ادبی. 25(88). صص 142-168.
https://doi.org/10.22054/ltr.2020.47834.2854
حسنزاده، ح و نامورمطلق، ب. (1401). «بیشمتنیتِ ژنتی بهمثابۀ رویکردی در خوانش متون تصویری؛ مطالعۀ موردی: لوگوی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران». رهپویۀ هنر؛ فصلنامه علمی هنرهای تجمسی. 5(1). صص 17-25.
https://doi.org/10.22034/ra.2021.532024.1059
دانشگر، م و همکاران. (142). «بررسی و تحلیل فراخوانی شخصیتها و روایات اسطورهای- حماسی در شعر زنان افغانستان». فصلنامۀ کاوشنامۀ زبان و ادبیات فارسی. 24(59). صص 121-154.
https://doi.org/10.29252/kavosh.2023.19561.3372
دانشگر، م و همکاران. (1401). «تحلیل بینامتنی مضامین و روایات اساطیری- حماسی در شعر پیشگامان رئالیسم سوسیالیستی افغانستان (باتکیه بر نظریۀ بینامتنیت ژرار ژنت». ادبیات پارسی معاصر مرکز تحقیق علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 12(2). صص 47- 69.
https://doi.org/10.30465/copl.2023.43244.3875
دیزجچراغی، ر و شمیلی، ف. (1403). «مطالعۀ بیشمتنی اشعار خیام در قالب خوشنویسی (مطالعۀ موردی: رباعی 103)». مجلۀ هنر و تمدن شرق. 12(44). صص 54- 67.
https://doi.org/10.22034/jaco.2024.418361.1353
رضاپور، ز و زمانی، م. (1401). «تحلیل ترامتنیت حکایتهای برگزیدۀ اسرارنامه». فصلنامۀ علمی ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی. 18(68). صص 71- 99.
https://doi.org/10.30495/mmlq.2022.694065
سلامتباویل، ل. (1397). «بینامتنیت آیات و احادیث در غزلیات شمس». دو فصلنامۀ تحقیق دینی. 17(36). صص 33-61.
https://doi.org/ 20.1001.1.17352770.1397.17.36.2.6
شمیسا، س. (1387). انواع ادبی. چاپ چهارم، تهران: میترا.
صالحآبادی، ز و همکاران. (1401). «بررسی تطبیقی سایهنویسی در حقوق کیفری ایران و ایالات متحده آمریکا». دوفصلنامۀ علمی حقوق تطبیقی. 9(2) (پیاپی18). صص 37-62.
https://doi.org/10.22096/law.2022.523931.1849
صباغی، ع. (1391). «بررسی تطبیقی محورهای سهگانۀ بینامتنیت ژنت و بخشهایی از نظریۀ بلاغت اسلامی». تحقیقات ادبی پوهنتون تربیت مدرس. 8(38). صص 59- 71.
https://doi.org/20.1001.1.17352932.1391.9.38.2.2
فانی، ر. (1395). مجموعه اشعار رازق فانی. به کوشش حفیظ شریعتیسحر، چاپ دوم، کابل: امیری.
قاسمی، مژگان. (1403). «تطبیق تصویرآرایی معراج پیامبر (ص) در دیوارنگارههای بقاع گیلان و نسخه خمسه نظامی بر مبنای نظریۀ بیشمتنیت ژرار ژنت». تحقیقات میانرشتهای هنر. 2(1). صص 195-216.
https://doi.org/10.22124/ira.2024.28387.1028
قویم، ع. (1392). «نقش واصف باختری در نیرومندی جریان ادبی معاصر دری». خراسان؛ مجلۀ مطالعات زبان و ادبیات. 3(112). صص 4-15.
نامورمطلق، ب. (1395). بینامتنیت (از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم). تهران: سخن.
نامورمطلق، ب. (1394). درآمدی بر بینامتنیت (نظریهها و کاربردها). چاپ دوم، تهران: سخن.
نامورمطلق، ب. (1386). «ترامتنیت مطالعۀ روابط یک متن با دیگر متنها». مرکز تحقیق علوم انسانی پوهنتون شهید بهشتی. (56). صص 83- 98.
نامورمطلق، ب. (1391). «گونهشناسی بیشمتنی». فصلنامۀ تحقیقات ادبی پوهنتون تربیت مدرس. 9(38). صص 139-152.
https://doi.org/20.1001.1.17352932.1391.9.38.7.7
افروغ، م. (1402). «تحلیل قالیچۀ لیلیومجنون با تکیه بر نظریۀ بیشمتنیت ژار ژنت». نشریۀ هنرهای زیبا: هنرهای تجمسی. 29(2). صص 81- 97