Main Article Content
Abstract
Camera movement, as one of the fundamental and pivotal elements of cinematic language, plays a decisive role in constructing meaning, creating atmosphere, conveying emotions, establishing visual rhythm, and advancing the narrative. This study, using a review-analytical approach, examines various types of camera movements and their impact on visual aesthetics, narrative rhythm, and message transmission, particularly within the context of Afghan cinema. Drawing on credible sources and analyzing notable films such as A Letter to the President (Roya Sadat), Kabul Kid (Barmak Akram), and Opium War (Siddiq Barmak), the findings indicate that camera movement is not merely a technical or mechanical tool, but an independent, creative, and meaning-making language in the filmmaking process. The results further reveal that the variety, quality, and method of employing these movements can convey complex layers of semantic, emotional, and psychological meaning. Ultimately, the role of camera movement in Afghan cinema requires reconsideration, specialized training, and the adoption of innovative approaches.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2025 Journal of Social Sciences - Kabul University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- آرنو، م. (1384). پشت کمره: فلمسازی به زبان ساده (ر. خویی، مترجم). تهران: انتشارات هرمس.
- آریخن، د. (1386). چگونه کارگردانی کنیم: دستورزبان فلم (ع. اکبری، مترجم). تهران: انتشارات سروش.
- آشر، ا. (1389). رهنمای جامع فلمسازی (ا. اشرفآبادی، مترجم). تهران: مؤسسه فرهنگی و هنری دیباگران.
- احمدی، ب. (1385). از نشانههای تصویر تا متن. تهران: انتشارات مرکز.
- اکرم، ب. (1387). بچه¬ی کابلی] فلم¬[. کابل: خانه فلم افغانستان.
- امون، ژ. م.، & میشل، م. (1395). تحلیل فلم (ع. هاشمی، مترجم). مشهد: نشر سیاه و سفید.
- انوران، م. (1392). اصول تصویربرداری. گردآوری شده در¬انجمن وبسایت: لنک
- استیونسن، ر.، & دبری، ژ. ر. (1383). هنر سینما (پ. دوایی، مترجم). تهران: انتشارات امیرکبیر.
- برمک، ص. (1387). جنگ تریاک¬] فلم¬[. افغانستان.
- بوردول، د. & تامپسون، ک.(2008). هنر سینما: یک مقدمه (چاپ هشتم). نیویارک: مک گراو- هیل.
- جواهری، م. (1393). آموزش مقدماتی سینما. انتشارات الکترونیکی سایت سینمای مدرن. لنک
- جانتی، ل. (1381). شناخت سینما (ا. کریمی، مترجم). تهران: نشر روزنگار.
- جیبوون، ک. (1399). گرامر نما (م. کاکر، مترجم). کابل: پوهنتون کابل.
- حیدری، ذ. (1390). رهنمای تولید برنامههای تلویزیونی. کابل: انتشارات عازم.
- دلوز، ژ. (1984). سینما 1: تصویر- حرکت. مینیاپولیس: انتشارات دانشگاه مینه سوتا.
- روشن، ه. ص. (1363). فلم و فلمسازی: تدوین و تروکاژ (جلد اول). تهران: انتشارات پارت.
- زیارمل،م،ر. (1400). بازنمایی فرهنگ افغانی در سینمای افغانستان (مالعه موردی1، فلم اسامه 2، فلم جنگ ترکاک)، هشتمین کنفرانس بین المللی پژوهش¬های مدیریت و علوم انسانی ایرا، تهران، لینک
- سادات، ر. (1396). نامه¬ی به رئیس جمهور¬] فلم¬[. افغانستان.
- شارف، س. (1382). عناصر فلم (م. شهبا & ف. خامنهپور، مترجمان). تهران: انتشارات هرمس.
- فیلیپس، و. (1395). مبانی سینما (جلد اول) (ر. قاسمیان، مترجم). تهران: نشر ساقی.
- قربانی، آ. (1387). هنر بدون زیبایی. تهران: انتشارات الکترونیکی Mind Motor.
- کاتز، س. د. (1382). نما به نما: کارگردانی فلم از تصویر ذهنی تا تصویر سینمایی (جلد اول) (م. گذرآبادی، مترجم). تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
- کازبیه، آ.، & هومن، و. (1390). اصول نقد فلم (ج. آج آقا محمد، مترجم). نسخه الکترونیکی: باشگاه ادبیات.
- کریتند، ر. (1385). تدوین فلم و ویدیو (ر. صافاریان، مترجم). تهران: نشر مرکز.
- کیسبی بر، ا. (1393). درک فلم (ب. طاهری، مترجم). تهران: نشر چشمه.
- مبشری، ک. (1373). دکوپاژ فلم و برنامههای تلویزیونی. تهران: انتشارات نی.
- مرینگ، م. (1381). فلمنامهنویسی: آمیزهای از شکل و محتوای فلم (د. دانشور، مترجم). تهران: انتشارات سمت.
- مکندریک، ا. (1398). در مسیر فلمسازی: مقدمهای بر مهارت کارگردان (ن. سادات، مترجم). تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
- مونوکو، ج. (2009). چگونه یک فلم را بخوانیم: سینما، رسانه و فراتر از آن. آکسفورد: انتشارات دانشگاه آکسفورد.
- میتری، ژ. (1388). روانشناسی و زیباییشناسی سینما (ش. عظیمی، مترجم). تهران: انتشارات سوره.
- ولز، پ. (2002). درک انیمیشن. لندن: راتلج.
- هاسپرز، ج.، & اسکراتن، ر. (1397). فلسفه هنر و زیباییشناسی (ی. آژند، مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- یانگ، ف.، & پتزولد، پ. (1368). کار فلمبرداری سینما (ف. نجفزاده، مترجم). تهران: انتشارات سروش.
- الشنیدی، ن. م.، و القطن، ـــ. (1403). پیوند میزانسن و حرکت کمره در تصویر بصری با دکور سینمایی بهعنوان عناصر صحنهآرایی. نشریه بینالمللی دیزاین، 14(5)، 109–115. لینک
- محمدی، ع. (1400). زیباییشناسی حرکت کمره در سینمای افغانستان. نشریه آوانکا/سینما، لینک
- هایمان، ک،و همکاران. (1402). تدوین تداومی در سینما در مقیاسهای مختلف شات و زاویههای کمره: یک مطالعه ERP. ، 17، مقاله شماره 43. لینک
- نیلسن، ی. ا. (1395). پنج کارکرد حرکت کمره در سینمای روایی. در: ال. کولمن، د. میائو، و ر. شیفر (ویراستاران)، مطالعات فراملی فلمبرداری (صص. 25–53). لکسینگتون بوکس. لینک
- فرانتیرز این نوروساینس. (1402). تجسم فلمبردار: عکس العملهای احساسی و ادراکی به تکنیکهای مختلف حرکت کمره. فرانتیرز این نوروساینس، 17، مقاله شماره 1160843.
References
آرنو، م. (1384). پشت کمره: فلمسازی به زبان ساده (ر. خویی، مترجم). تهران: انتشارات هرمس.
آریخن، د. (1386). چگونه کارگردانی کنیم: دستورزبان فلم (ع. اکبری، مترجم). تهران: انتشارات سروش.
آشر، ا. (1389). رهنمای جامع فلمسازی (ا. اشرفآبادی، مترجم). تهران: مؤسسه فرهنگی و هنری دیباگران.
احمدی، ب. (1385). از نشانههای تصویر تا متن. تهران: انتشارات مرکز.
اکرم، ب. (1387). بچه¬ی کابلی] فلم¬[. کابل: خانه فلم افغانستان.
امون، ژ. م.، & میشل، م. (1395). تحلیل فلم (ع. هاشمی، مترجم). مشهد: نشر سیاه و سفید.
انوران، م. (1392). اصول تصویربرداری. گردآوری شده در¬انجمن وبسایت: لنک
استیونسن، ر.، & دبری، ژ. ر. (1383). هنر سینما (پ. دوایی، مترجم). تهران: انتشارات امیرکبیر.
برمک، ص. (1387). جنگ تریاک¬] فلم¬[. افغانستان.
بوردول، د. & تامپسون، ک.(2008). هنر سینما: یک مقدمه (چاپ هشتم). نیویارک: مک گراو- هیل.
جواهری، م. (1393). آموزش مقدماتی سینما. انتشارات الکترونیکی سایت سینمای مدرن. لنک
جانتی، ل. (1381). شناخت سینما (ا. کریمی، مترجم). تهران: نشر روزنگار.
جیبوون، ک. (1399). گرامر نما (م. کاکر، مترجم). کابل: پوهنتون کابل.
حیدری، ذ. (1390). رهنمای تولید برنامههای تلویزیونی. کابل: انتشارات عازم.
دلوز، ژ. (1984). سینما 1: تصویر- حرکت. مینیاپولیس: انتشارات دانشگاه مینه سوتا.
روشن، ه. ص. (1363). فلم و فلمسازی: تدوین و تروکاژ (جلد اول). تهران: انتشارات پارت.
زیارمل،م،ر. (1400). بازنمایی فرهنگ افغانی در سینمای افغانستان (مالعه موردی1، فلم اسامه 2، فلم جنگ ترکاک)، هشتمین کنفرانس بین المللی پژوهش¬های مدیریت و علوم انسانی ایرا، تهران، لینک
سادات، ر. (1396). نامه¬ی به رئیس جمهور¬] فلم¬[. افغانستان.
شارف، س. (1382). عناصر فلم (م. شهبا & ف. خامنهپور، مترجمان). تهران: انتشارات هرمس.
فیلیپس، و. (1395). مبانی سینما (جلد اول) (ر. قاسمیان، مترجم). تهران: نشر ساقی.
قربانی، آ. (1387). هنر بدون زیبایی. تهران: انتشارات الکترونیکی Mind Motor.
کاتز، س. د. (1382). نما به نما: کارگردانی فلم از تصویر ذهنی تا تصویر سینمایی (جلد اول) (م. گذرآبادی، مترجم). تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
کازبیه، آ.، & هومن، و. (1390). اصول نقد فلم (ج. آج آقا محمد، مترجم). نسخه الکترونیکی: باشگاه ادبیات.
کریتند، ر. (1385). تدوین فلم و ویدیو (ر. صافاریان، مترجم). تهران: نشر مرکز.
کیسبی بر، ا. (1393). درک فلم (ب. طاهری، مترجم). تهران: نشر چشمه.
مبشری، ک. (1373). دکوپاژ فلم و برنامههای تلویزیونی. تهران: انتشارات نی.
مرینگ، م. (1381). فلمنامهنویسی: آمیزهای از شکل و محتوای فلم (د. دانشور، مترجم). تهران: انتشارات سمت.
مکندریک، ا. (1398). در مسیر فلمسازی: مقدمهای بر مهارت کارگردان (ن. سادات، مترجم). تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
مونوکو، ج. (2009). چگونه یک فلم را بخوانیم: سینما، رسانه و فراتر از آن. آکسفورد: انتشارات دانشگاه آکسفورد.
میتری، ژ. (1388). روانشناسی و زیباییشناسی سینما (ش. عظیمی، مترجم). تهران: انتشارات سوره.
ولز، پ. (2002). درک انیمیشن. لندن: راتلج.
هاسپرز، ج.، & اسکراتن، ر. (1397). فلسفه هنر و زیباییشناسی (ی. آژند، مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
یانگ، ف.، & پتزولد، پ. (1368). کار فلمبرداری سینما (ف. نجفزاده، مترجم). تهران: انتشارات سروش.
الشنیدی، ن. م.، و القطن، ـــ. (1403). پیوند میزانسن و حرکت کمره در تصویر بصری با دکور سینمایی بهعنوان عناصر صحنهآرایی. نشریه بینالمللی دیزاین، 14(5)، 109–115. لینک
محمدی، ع. (1400). زیباییشناسی حرکت کمره در سینمای افغانستان. نشریه آوانکا/سینما، لینک
هایمان، ک،و همکاران. (1402). تدوین تداومی در سینما در مقیاسهای مختلف شات و زاویههای کمره: یک مطالعه ERP. ، 17، مقاله شماره 43. لینک
نیلسن، ی. ا. (1395). پنج کارکرد حرکت کمره در سینمای روایی. در: ال. کولمن، د. میائو، و ر. شیفر (ویراستاران)، مطالعات فراملی فلمبرداری (صص. 25–53). لکسینگتون بوکس. لینک
فرانتیرز این نوروساینس. (1402). تجسم فلمبردار: عکس العملهای احساسی و ادراکی به تکنیکهای مختلف حرکت کمره. فرانتیرز این نوروساینس، 17، مقاله شماره 1160843.