Main Article Content
Abstract
Exploring the relationship between organizational justice and human resource productivity in Afghanistan's higher education system was the purpose of this study. A total of 227 people were selected as a sample from 553 employees of the Ministry of Higher Education using the probability sampling method. The data collection tool was Niehoff and Moorman's (1993) Organizational Justice Questionnaire and Hersey and Goldsmith's (1980) Human Resource Productivity Questionnaire. Were used to colect the data the resalt showed that there is a positive, moderate and significant relationship between the two variables of organizational justice and human resource productivity. Also, the results of Pearson's correlation test showed that distributive justice and relational justice had a moderate and approximately high relationship with human resource productivity, while the relationship between procedural justice and human resource productivity was found to be weak.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2024 Journal of Social Sciences - Kabul University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- احمدی، پرویز و فیاضقاضیانی، مینا. (1398). عدل و عدالتسازمانی، چاپ اول، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهایفرهنگی.
- اخوان کاظمی، بهرام. (1382). «عدالت در اندیشه سیاسی عرب»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 153- 154.
- افجه، سید علی اکبر، تقیپور، ولیالله، آذر، عادل و جعفرپور، محمود.(1393). «مدل جامع عدالتسازمانی با رویکرد اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال بیستوسوم، شماره74، صفحات21-47.
- الوانی، سید مهدی، احمدی، پرویز. (1380). «طراحی الگوی جامع مدیریت عوامل مؤثر بر بهرهوری نیروی انسانی»، مجله مدرس، دوره 5، شماره 1.
- امراللهی، ناهید. (1386). «بررسی متغیرهای درون سازمانی تأثیرگذار بر بهرهوری نیروی انسانی و طراحی مدل ارتقاء بهرهوری نیروی انسانی در بخش آموزش و پرورش»، همایش ملی بهرهوری و توسعه.
- پلان استراتژیک ملی وزارت تحصیلاتعالی افغانستان. (1397). ریاست ارتباطات و امور عامه، وزارت تحصیلاتعالی.
- پورعزت، علی اصغر، احسانی مقدم، ندا، یزدانی، حمید رضا و فائز، کوکب. (1392). «تحلیل مقایسهای نقش ابعاد گوناگون عدالت در جو سازمان و وفاداری سازمانی»، مدیریت دولتی دانشگاه مدیریت تهران، دوره پنجم، شماره 1.
- جامجور، مصطفی و نوروزی، حسین. (1395). «بررسی رابطه ابعاد عدالت سازمانی و افزایش بهرهوری در سازمان تأمین اجتماعی، مطالعه موردی: سازمان تأمین اجتماعی استان هرمزگان»، اولین همایش ملی مدیریت توسعه.
- حبیبی، رویا و ساکی، محمد رضا. (1391). «مدیریت تصویر از خود و عدالت سازمانی: بازیگران موفق یا مدیران موفق»، فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، سال چهارم، شماره دوم.
- حسینزاده، علی و ناصری، محسن. (1386). «عدالت سازمانی»، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 190.
- حسینی، محمد علی، مرادی، لیلا، خانجانی، سعید و بخشی، عنایتالله. (1395). «همبستگی بین عدالتسازمانی و بهرهوری کارکنان سازمان بهزیستی شهر شیراز»، نشریه مدیریت ارتقایسلامت، دوره 5، شماره 2.
- حقیقی، محمد علی، احمدی، ایمان و رامین مهر، حمید. (1388). «بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر عملکرد کارکنان»، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال هفتم، شماره 20، صفحات 79- 101.
- خوشترکیب، قاسم. (1391). «بررسی رابطه عدالت سازمانی و بهرهوری سازمانی با توجه به متغیر میانجی اعتماد سازمانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاهتربیت مدرس.
- دباغیان، محمد تقی. (1397) بهرهوری در اسلام، چاپ اول، تهران: اندیشه احسان.
- رابینز، استیفن. پی. (1388). مبانی رفتار سازمانی،ترجمه: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی.
- راولز، جان. (1382). عدالت به مثابه انصاف،ترجمه: عرفان ثابتی، انتشارات ققنوس.
- رجبیفرجاد، حاجیه، پورهاشمیخشکناب، سید حسین. (1394). «سنجش تأثير فناورياطلاعات بر بهرهوري كاركنان»، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت منابع در نیروهای انتظامی، سال چهارم، شماره 1، صفحات 169- 194.
- رحمان سرشت، حسین، جنیدی جعفری، مهدی. (1397). «اثر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با میانجیگری تعهد شغلی در زمینه دیریت پروژه»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال بیست و هفتم، شماره 87.
- رضاییان، علی. (1391). مبانی مدیریت رفتار سازمانی، چاپ دوازدهم، تهران: سمت.
- رضاییان، علی. (1389). انتظار عدالت و عدالت در سازمان (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته)، تهران: سمت.
- سروری، خلیل الرحمن. (1399 الف). مدیریت عمومی، کابل: انتشارات عازم.
- سروری، خلیل الرحمن. (1399ب). مدیریت منابع انسانی، چاپ اول، کابل: انتشارات عازم.
- سماواتیان، علی. (1387). «رابطه بین عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان شرکت مخابرات شهر تهران»، پایان نامه دورة کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
- سیدین، سید حسام، احدی نژاد، بهمن و رجبیفر، فاطمه. (1393). «رابطه عدالت سازمانی ادراک شده و بهرهوری در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکیایرن»، فصلنامه اخلاق زیستی، سال چهارم، شماره سیزدهم.
- شکرچیزاده، احمدرضا، حاجیاسماعیلی، سمیه. (1394). «مروری بر مدلهای بهرهوری نیرویانسانی و ارتباط آن با کیفیتخدمات در سازمانهای خدماتی و دولتی»،اولین کنفرانس ملی مدیریتراهبردی خدمات، دانشگاه آزاداسلامی واحد نجفآباد.
- شیری قره گونی، غلامرضا، بیگزاده، یوسف، شیری، ابراهیم. (1398). «بررسی تاثیر عدالت سازمانی بر بهرهوری کارکنان شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان شرقی»، کنفرانس پژوهشهای جدیدایران و جهان در مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم انسانی.
- صادقی، افسانه و عمران زاده، اسماعیل. (1399). «پایش نقش عدالت سازمانی بر بهرهوری کارکنان شعب بانک تجارت»، مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 8، شماره 4، صفحات 159- 168.
- صدیقی، خواجه ادریس. (1398). «بررسی رابطه میان مدیریت زمان و بهرهوری کارکنان وزارت تحصیلات افغانستان»، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه کابل.
- طاهری، شهنام. (1390). بهرهوری و تجزیه و تحلیل آن در سازمانها، مدیریت بهرهوری فراگیر، چاپ هجدهم، انتشارات هستان.
- عربی، سیدهادی. (1395). نظریات عدالت توزیعی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- عسکری، ساناز. (1397). «بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان، مطالعه موردی: اداره ورزش و جوانان استانهمدان»، تهران: سومین همایش بینالمللی پژوهشهای مدیریت و علوم انسانی.
- علاقهبند، علی. (1393). مدیریت عمومی، چاپ بیست و هفتم، تهران: نشر روان.
- علیقلی، منصوره، بهرامنژاد، پریسا. (1396). «بررسی تأثیر مدیریت دانش بر بهرهوری نیروی انسانی، مطالعه موردی: پارک فناوری پردیس»، فصلنامه مطالعات حسابداری و مدیریت، دوره 3، شماره 1، صفحات 455- 467.
- غفوری، محمد. (1387). «رابطه بین انواع عدالتسازمانی (عدالتتوزیعی، مراودهای و رویهای) و بهرهوری کارکنان در بین کارکنان شهرداری اصفهان»، پایاننامه دورة کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
- فایق، ذکرالله. (1397). «رابطه بین رضایت شغلی و بهرهوری استادان دارالمعلمین سید جمال الدین افغان در سال 1396»، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه کابل.
- گروهی از اساتید مدیریت. (1375). شیوههای عملی ارتقای بهرهوری نیروی انسانی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
- گروهی از اساتید مدیریت. (1395). دستامة بهرهوری نیروی انسانی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
- معمارزاده، محمود، خداییمحمود. (1388). «طراحی الگوی عدالت سازمانی اثربخش برای سازمانهای دولتیایران»، مجله پژوهشهای مدیریت، شماره 82.
- ناظمی، شمسالدین و برجعلیلو، شهلا (1391). «تبيين رابطه ي ابعاد عدالت سازماني و جنبههاي گوناگون رضایت از جبران خدمات»، پژوهشنامه ی مدیریت اجرایی، سال چهارم، شماره 7.
- نیکپور، امین. (1397). «تأثیر عدالت سازمانی ادراک شده بر بهرهوری کارکنان با میانجی گری سرمایه اجتماعی سازمانی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال دهم، شماره 37.
- هدایتی، سید پوریا، فرجی، عبیدالله، محبتی، فاطمه، حامدی، سودابه، عمادی، وحیده و شریفی، طاهره. (1390). «رابطه عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان بیمارستانهای شهرستان زابل در سال 1389»، فصلنامه اخلاق زیستی، سال پنجم، شماره هفدهم.
- همتی نژاد، مرجان، نیکبخش، رضا، آفرینش خاکی، اکبر و شریفیفر، فریده. (1400). «همبستگی عدالت توزیعی، عدالت رویهای ، محصور شدگی سازمانی با عملکرد شغلی در کارکنان وزارت ورزش و جوانان»، نشریه مدیریت ارتقای سلامت، دوره دهم، شماره 2.
- هوی، وین ک و میسکل، سیسیل ج. (1395). مدیریت آموزشی (نظریه، تحقیق و کاربرد)،ترجمه: نادر سلیمانی، محمود صفری و سید مرتضی نظری، چاپ دوم، تهران: سمت.
- وکیلی، یوسف، خامهچی، حامد. (1401). «فراتحلیل پیشآیندهای بهرهوری منابع انسانی»، مدیریت بهرهوری، دوره 16، شماره 1، پیاپی 60، صفحات 167- 189.
- Fernandes, Cedwyn; Awamleh, Raed. (2006). “Impact of Organizational Justice in an Expatriate Work Environment”, Management Research News, Vol. 29, No. 11, pp 701- 712.
- Johnson, R. Selenta; C.; Lord. (2006). “When Organizational Justice and the Self- concept meet: Consequences for the organization and its membdrs”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 99, pp 175- 201.
- Lambert , Eric. (2003). "The Impact of Organizational Justice on Correctional Stalf"; Journal of criminal Justice; Vol 31 , Issue 2 , pp 155-168.
- McDowal A,; Fletcher, C. (2004). “Employee Development: an Organizational Justice Perspective”, Personal Rev. Vol. 33, No. 1, pp 8-29.
References
احمدی، پرویز و فیاضقاضیانی، مینا. (1398). عدل و عدالتسازمانی، چاپ اول، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهایفرهنگی.
اخوان کاظمی، بهرام. (1382). «عدالت در اندیشه سیاسی عرب»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 153- 154.
افجه، سید علی اکبر، تقیپور، ولیالله، آذر، عادل و جعفرپور، محمود.(1393). «مدل جامع عدالتسازمانی با رویکرد اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال بیستوسوم، شماره74، صفحات21-47.
الوانی، سید مهدی، احمدی، پرویز. (1380). «طراحی الگوی جامع مدیریت عوامل مؤثر بر بهرهوری نیروی انسانی»، مجله مدرس، دوره 5، شماره 1.
امراللهی، ناهید. (1386). «بررسی متغیرهای درون سازمانی تأثیرگذار بر بهرهوری نیروی انسانی و طراحی مدل ارتقاء بهرهوری نیروی انسانی در بخش آموزش و پرورش»، همایش ملی بهرهوری و توسعه.
پلان استراتژیک ملی وزارت تحصیلاتعالی افغانستان. (1397). ریاست ارتباطات و امور عامه، وزارت تحصیلاتعالی.
پورعزت، علی اصغر، احسانی مقدم، ندا، یزدانی، حمید رضا و فائز، کوکب. (1392). «تحلیل مقایسهای نقش ابعاد گوناگون عدالت در جو سازمان و وفاداری سازمانی»، مدیریت دولتی دانشگاه مدیریت تهران، دوره پنجم، شماره 1.
جامجور، مصطفی و نوروزی، حسین. (1395). «بررسی رابطه ابعاد عدالت سازمانی و افزایش بهرهوری در سازمان تأمین اجتماعی، مطالعه موردی: سازمان تأمین اجتماعی استان هرمزگان»، اولین همایش ملی مدیریت توسعه.
حبیبی، رویا و ساکی، محمد رضا. (1391). «مدیریت تصویر از خود و عدالت سازمانی: بازیگران موفق یا مدیران موفق»، فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، سال چهارم، شماره دوم.
حسینزاده، علی و ناصری، محسن. (1386). «عدالت سازمانی»، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 190.
حسینی، محمد علی، مرادی، لیلا، خانجانی، سعید و بخشی، عنایتالله. (1395). «همبستگی بین عدالتسازمانی و بهرهوری کارکنان سازمان بهزیستی شهر شیراز»، نشریه مدیریت ارتقایسلامت، دوره 5، شماره 2.
حقیقی، محمد علی، احمدی، ایمان و رامین مهر، حمید. (1388). «بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر عملکرد کارکنان»، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال هفتم، شماره 20، صفحات 79- 101.
خوشترکیب، قاسم. (1391). «بررسی رابطه عدالت سازمانی و بهرهوری سازمانی با توجه به متغیر میانجی اعتماد سازمانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاهتربیت مدرس.
دباغیان، محمد تقی. (1397) بهرهوری در اسلام، چاپ اول، تهران: اندیشه احسان.
رابینز، استیفن. پی. (1388). مبانی رفتار سازمانی،ترجمه: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی.
راولز، جان. (1382). عدالت به مثابه انصاف،ترجمه: عرفان ثابتی، انتشارات ققنوس.
رجبیفرجاد، حاجیه، پورهاشمیخشکناب، سید حسین. (1394). «سنجش تأثير فناورياطلاعات بر بهرهوري كاركنان»، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت منابع در نیروهای انتظامی، سال چهارم، شماره 1، صفحات 169- 194.
رحمان سرشت، حسین، جنیدی جعفری، مهدی. (1397). «اثر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با میانجیگری تعهد شغلی در زمینه دیریت پروژه»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال بیست و هفتم، شماره 87.
رضاییان، علی. (1391). مبانی مدیریت رفتار سازمانی، چاپ دوازدهم، تهران: سمت.
رضاییان، علی. (1389). انتظار عدالت و عدالت در سازمان (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته)، تهران: سمت.
سروری، خلیل الرحمن. (1399 الف). مدیریت عمومی، کابل: انتشارات عازم.
سروری، خلیل الرحمن. (1399ب). مدیریت منابع انسانی، چاپ اول، کابل: انتشارات عازم.
سماواتیان، علی. (1387). «رابطه بین عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان شرکت مخابرات شهر تهران»، پایان نامه دورة کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
سیدین، سید حسام، احدی نژاد، بهمن و رجبیفر، فاطمه. (1393). «رابطه عدالت سازمانی ادراک شده و بهرهوری در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکیایرن»، فصلنامه اخلاق زیستی، سال چهارم، شماره سیزدهم.
شکرچیزاده، احمدرضا، حاجیاسماعیلی، سمیه. (1394). «مروری بر مدلهای بهرهوری نیرویانسانی و ارتباط آن با کیفیتخدمات در سازمانهای خدماتی و دولتی»،اولین کنفرانس ملی مدیریتراهبردی خدمات، دانشگاه آزاداسلامی واحد نجفآباد.
شیری قره گونی، غلامرضا، بیگزاده، یوسف، شیری، ابراهیم. (1398). «بررسی تاثیر عدالت سازمانی بر بهرهوری کارکنان شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان شرقی»، کنفرانس پژوهشهای جدیدایران و جهان در مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم انسانی.
صادقی، افسانه و عمران زاده، اسماعیل. (1399). «پایش نقش عدالت سازمانی بر بهرهوری کارکنان شعب بانک تجارت»، مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 8، شماره 4، صفحات 159- 168.
صدیقی، خواجه ادریس. (1398). «بررسی رابطه میان مدیریت زمان و بهرهوری کارکنان وزارت تحصیلات افغانستان»، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه کابل.
طاهری، شهنام. (1390). بهرهوری و تجزیه و تحلیل آن در سازمانها، مدیریت بهرهوری فراگیر، چاپ هجدهم، انتشارات هستان.
عربی، سیدهادی. (1395). نظریات عدالت توزیعی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
عسکری، ساناز. (1397). «بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان، مطالعه موردی: اداره ورزش و جوانان استانهمدان»، تهران: سومین همایش بینالمللی پژوهشهای مدیریت و علوم انسانی.
علاقهبند، علی. (1393). مدیریت عمومی، چاپ بیست و هفتم، تهران: نشر روان.
علیقلی، منصوره، بهرامنژاد، پریسا. (1396). «بررسی تأثیر مدیریت دانش بر بهرهوری نیروی انسانی، مطالعه موردی: پارک فناوری پردیس»، فصلنامه مطالعات حسابداری و مدیریت، دوره 3، شماره 1، صفحات 455- 467.
غفوری، محمد. (1387). «رابطه بین انواع عدالتسازمانی (عدالتتوزیعی، مراودهای و رویهای) و بهرهوری کارکنان در بین کارکنان شهرداری اصفهان»، پایاننامه دورة کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
فایق، ذکرالله. (1397). «رابطه بین رضایت شغلی و بهرهوری استادان دارالمعلمین سید جمال الدین افغان در سال 1396»، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه کابل.
گروهی از اساتید مدیریت. (1375). شیوههای عملی ارتقای بهرهوری نیروی انسانی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
گروهی از اساتید مدیریت. (1395). دستامة بهرهوری نیروی انسانی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
معمارزاده، محمود، خداییمحمود. (1388). «طراحی الگوی عدالت سازمانی اثربخش برای سازمانهای دولتیایران»، مجله پژوهشهای مدیریت، شماره 82.
ناظمی، شمسالدین و برجعلیلو، شهلا (1391). «تبيين رابطه ي ابعاد عدالت سازماني و جنبههاي گوناگون رضایت از جبران خدمات»، پژوهشنامه ی مدیریت اجرایی، سال چهارم، شماره 7.
نیکپور، امین. (1397). «تأثیر عدالت سازمانی ادراک شده بر بهرهوری کارکنان با میانجی گری سرمایه اجتماعی سازمانی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال دهم، شماره 37.
هدایتی، سید پوریا، فرجی، عبیدالله، محبتی، فاطمه، حامدی، سودابه، عمادی، وحیده و شریفی، طاهره. (1390). «رابطه عدالت سازمانی و بهرهوری کارکنان بیمارستانهای شهرستان زابل در سال 1389»، فصلنامه اخلاق زیستی، سال پنجم، شماره هفدهم.
همتی نژاد، مرجان، نیکبخش، رضا، آفرینش خاکی، اکبر و شریفیفر، فریده. (1400). «همبستگی عدالت توزیعی، عدالت رویهای ، محصور شدگی سازمانی با عملکرد شغلی در کارکنان وزارت ورزش و جوانان»، نشریه مدیریت ارتقای سلامت، دوره دهم، شماره 2.
هوی، وین ک و میسکل، سیسیل ج. (1395). مدیریت آموزشی (نظریه، تحقیق و کاربرد)،ترجمه: نادر سلیمانی، محمود صفری و سید مرتضی نظری، چاپ دوم، تهران: سمت.
وکیلی، یوسف، خامهچی، حامد. (1401). «فراتحلیل پیشآیندهای بهرهوری منابع انسانی»، مدیریت بهرهوری، دوره 16، شماره 1، پیاپی 60، صفحات 167- 189.
Fernandes, Cedwyn; Awamleh, Raed. (2006). “Impact of Organizational Justice in an Expatriate Work Environment”, Management Research News, Vol. 29, No. 11, pp 701- 712.
Johnson, R. Selenta; C.; Lord. (2006). “When Organizational Justice and the Self- concept meet: Consequences for the organization and its membdrs”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 99, pp 175- 201.
Lambert , Eric. (2003). "The Impact of Organizational Justice on Correctional Stalf"; Journal of criminal Justice; Vol 31 , Issue 2 , pp 155-168.
McDowal A,; Fletcher, C. (2004). “Employee Development: an Organizational Justice Perspective”, Personal Rev. Vol. 33, No. 1, pp 8-29.