Main Article Content
Abstract
In today's global landscape, a nation's progress and development hinge upon knowledge as a foundational pillar. Beyond the surface, research and the generation of new knowledge stand as paramount drivers of economic, social, cultural, industrial, and political advancement. Research not only births new knowledge but also enhances the understanding of existing knowledge, facilitates improved education, and has the potential to stimulate economic growth. Additionally, research addresses complex scientific challenges, fosters creativity, and poses fundamental societal questions. Viewing this from a macro perspective, research is central to elevating Afghanistan's higher education to a realm of scientific inquiry. The main query emerges: Can we underscore the significance of research and identify avenues to bolster it within Afghanistan's academic institutions? This research employs an applied descriptive-analytical approach, utilizing a bibliographic data collection method. The findings highlight how research can enhance labor market skills, drive innovation, assess societal needs, and establish the critical nexus between science and local product development across Afghanistan's provinces.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2025 Journal of Social Sciences - Kabul University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- اسحاقی، سید حسین. (1392). اصول و مهارتهای پایاننامهنویسی، چاپ اول، قم: مرکز نشر هاجر (وابسته به مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران)، تحقیق روشنان حقیقت، رهپویان.
- اسدی، ذبیح الله. (1395). روش تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ اول، کابل: انتشارات سعید.
- اشراقی، سید علی محمد. (1391). آیین درستنویسی، چاپ چهارم، کابل: انتشارات یوسفزاد.
- امیری، سید رضا صالحی. (1396). روشهای تحقیق کیفی در تحقیقهای اجتماعی، تهران: پوهنتون آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
- بازرگان. ع. (1376). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: انتشارات آگاه.
- ببی، ارل. (1393). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی (نظری و عملی)، ج1، مترجم: فاضل، رضا، تهران: انتشارات سمت.
- پرهیزگار، محمد مهدی؛ افروزی، علی اکبر آقاجانی. (1395). روش تحقیق پیشرفته در مدیریت با رویکرد کاربردی، محصلی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، کرج، آموزشگاه دانشآموختگان سلیم.
- تقیزاده، ابراهیم، علیرضا امامدادی. (1395). روش تحقیق در علوم حقوق، تهران: انتشارات مجد.
- جاوید، محمد جواد. (1391). روش تحقیق در علم حقوق به زبان ساده، چ.چهارم، تهران: انتشارات مخاطب.
- (1397). بایستههای روش تحقیق در علم حقوق، تهران: انتشارات خرسندی.
- جهید، عبدالواحد. (1398). مونوگراف/پایاننامهی تحصیلی (نگارش، ترتیب، دفاع و ارزیابی)، ترتیبدهنده: عبدالصمد راغب عظیمی، پوهنحی شرعیات پوهنتون سلام-کندز.
- حافظنیا. م. ر. (1382). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
- حسامی، حضرتگل و سید سمیعالله سادات. (1388). تیزس نویسی، کابل، قومندانی اکادمی ملی نظامی، دیپارتمنت حقوق، آمریت تدریسات.
- حکیمی، مهدی جلالالدین و شبیر احمد آتشین. (1398). نگارشحقوقی1، کابل: ناشر، بنیاد آسیا-افغانستان.
- حیاتی، علیعباس. (1396). روش تحقیق (بررسی موردی نحوه نگارش پایاننامه)، چاپ هشتم، تهران: بنیاد انتشارات میزان.
- خاکی، غلامرضا. (1378). روشتحقیق با رویکرد به پایاننامهنویسی، چاپ اول، تهران: کانون فرهنگی انتشارات درایت.
- خندان، علی اصغر. (1384). مغالطات، چاپ دوم، حوزه علمیه قم: تهیه و تحقیق: مرکز تحقیق علوم و فرهنگ اسلامی و مرکز تحقیق فلسفه و کلام اسلامی، ناشر مؤسسه بوستان کتاب قم.
- خوشفر، غلامرضا. (1391). روش تحقیق نظری در علوم اجتماعی، تهران: پوهنتون گلستان، وبلاک عنصر ارتباط.
- رحمانی، عبداللطیف. (1398). بایستههای روش تحقیق، چاپ دوم، کابل-افغانستان: انتشارات سعید.
- ساروخانی. ب. (1382). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ هشتم، تهران: مرکز تحقیق علوم انسانی و مطالعات اقتصادی.
- شمس، اسدالله و سعید فروغ. (1393). روش تحقیق بدون معلم (خودآموزی کاربردی مراحل کلیدی تحقیق)، چاپ اول.
- شایانفر، حیدرعلی، سادات حسینی و محمدی علی صنعتی نجار و بیتا مهروی. (1388). راهنمای تألیف، ترجمه و نشر (کتابهای درسی علمیکاربردی-شامل شیوهنامه نگارش، ویرایش، طراحی و صفحهپردازی)، چاپ اول، تهران: انتشارات پوهنتون جامع علمیکاربردی.
- طاهری، ابوالقاسم. (1394). روش تحقیق در علوم سیاسی، تهران: نشر قومس.
- طزرالعمل فرایند نگارش آثار علمی و تحقیقی. (1397). شورای علمی پوهنتون کابل.
- عباسی، بیژن. (1393). روش تحقیق در دانش حقوق، تهران: انتشارت میزان.
- عظیمی، عبدالصمد. (1398). منهج البحث (بحث نویسی-روش تحقیق)، پوهنتون سلام-کندز، پوهنځی شرعیات.
- عظیمی، محمد نعیم (1396). روش تحقیق اقتصاد و تجارت، چاپ اول، پوهنتون کابل.
- کتاب سبز/شین کتاب (رهنمود مآخذنویسی وزارت تحصیلات عالی). (1397). محمد بشیر مبشر و سایر دوستان، کابل: وزارت تحصیلات عالی افغانستان.
- مارکزیک، جوفری، دیوید دماتئو و دیوید فستینگر. (1391). اصول طرح تحقیق و روششناسی، مترجم: مریم خسروی، چ. دوم، تهران: انتشارات چاپار.
- نجفی، ابوالحسن. (1387). غلط ننویسیم (فرهنگ دشواریهای زبانفارسی)، چاپ چهاردهم، تهران: مرکز نشر پوهنتونی.
- نیا، محمد رضا. (1394). خلاصه کتاب مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: مرکز پاکدشت.
- نیامان، محمد آصف. (1397). راهنمای نگارش و تدوین پایاننامه تحصیلی، چاپ اول، کندز-کابل: انتشارت اصلاح افکار.
- نظری، علیاشرف. (1398). روش تحقیق و نگارش علمی (راهنمای عملی)، چاپ چهارم، انتشارات پوهنتون تهران.
- رهنمود نگارش منابع درسی و رساله علمی-تحقیقی اعضای کادر علمی مؤسسات تحصیلات عالی ملکی. (1398). وزارت تحصیلات عالی، معینیت علمی، ریاست تحقیق، تألیف و ترجمه.
- یمین، محمد حسین. (1389). دستور نگارش و روش تحقیق، چاپ اول، کابل: انتشارات سعید.
- بینا. (1393). کارگاه روش تحقیق مقدماتی، کمیته علمی و تحقیقی مدیریت پرستاری.
- اصول مقاله نویسی (چگونه یک مقاله علمی بنویسیم). (1393). پوهنځی مدیریت و اطلاعرسانی طبی تبریز-دفتر توسعه آموزش.
- افتخاری، قاسم. (1391). روش تحقیق بهصورت دستنویس، تهران: نشر محصلی.
- تقوی، مصطفی. (بیتا). مقاله نویسی در یک درس.
- تولایی، روح الله. (1393). جزوه روش تحقیق پیشرفته (با تأکید بر فنآوری اطلاعات)، پوهنتون شهید بهشتی.
- جامی، مهدی. (2012م). آشنایی عمومی با روشتحقیق (از پیدایش سؤال تا رسیدن بهجواب)، تهران: وبسایت سواد.
- حسینی، حمید. (1394). مقدمهی بر روشتحقیق در علوم انسانی، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 187.
- رحیمی، آرتا. (1387). اصول مقاله نویسی، وبسایت http://artamat.rozblog.com
- سجادی، عبدالقیوم. (1398). روش تحقیق کیفی، مقاله علمی، سازمان اجتماعی - مدنی تعهد.
- قانون حمایت حقوق مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق (کاپیرایت) سال انتشار 1395، شمار جریده (1230).
- مختاری، علیرضا. (بینا). جزوه روش تحقیق، پوهنتون یزد-ایران.
- مرادخانی، فردین. (1397). جزوه روش تحقیق در علم حقوق، همدان-ایران: انتشارات پوهنتونی.
- Belanger, J. (1992) Teacher as researcher: Roles and expectations. An annotated bibliography.
- Cochran. Smith, M. & Lyyle, S. L (1990) Research on teaching and teacher research: The issues that divide. Educatioanl Researcher, 19 (2), 2. 10.
- Copper, L. R. (1990, April). Teachers as researcher: Attitudes and perception. Paper presented at Annual Meeting of
References
اسحاقی، سید حسین. (1392). اصول و مهارتهای پایاننامهنویسی، چاپ اول، قم: مرکز نشر هاجر (وابسته به مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران)، تحقیق روشنان حقیقت، رهپویان.
اسدی، ذبیح الله. (1395). روش تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ اول، کابل: انتشارات سعید.
اشراقی، سید علی محمد. (1391). آیین درستنویسی، چاپ چهارم، کابل: انتشارات یوسفزاد.
امیری، سید رضا صالحی. (1396). روشهای تحقیق کیفی در تحقیقهای اجتماعی، تهران: پوهنتون آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
بازرگان. ع. (1376). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: انتشارات آگاه.
ببی، ارل. (1393). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی (نظری و عملی)، ج1، مترجم: فاضل، رضا، تهران: انتشارات سمت.
پرهیزگار، محمد مهدی؛ افروزی، علی اکبر آقاجانی. (1395). روش تحقیق پیشرفته در مدیریت با رویکرد کاربردی، محصلی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، کرج، آموزشگاه دانشآموختگان سلیم.
تقیزاده، ابراهیم، علیرضا امامدادی. (1395). روش تحقیق در علوم حقوق، تهران: انتشارات مجد.
جاوید، محمد جواد. (1391). روش تحقیق در علم حقوق به زبان ساده، چ.چهارم، تهران: انتشارات مخاطب.
(1397). بایستههای روش تحقیق در علم حقوق، تهران: انتشارات خرسندی.
جهید، عبدالواحد. (1398). مونوگراف/پایاننامهی تحصیلی (نگارش، ترتیب، دفاع و ارزیابی)، ترتیبدهنده: عبدالصمد راغب عظیمی، پوهنحی شرعیات پوهنتون سلام-کندز.
حافظنیا. م. ر. (1382). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
حسامی، حضرتگل و سید سمیعالله سادات. (1388). تیزس نویسی، کابل، قومندانی اکادمی ملی نظامی، دیپارتمنت حقوق، آمریت تدریسات.
حکیمی، مهدی جلالالدین و شبیر احمد آتشین. (1398). نگارشحقوقی1، کابل: ناشر، بنیاد آسیا-افغانستان.
حیاتی، علیعباس. (1396). روش تحقیق (بررسی موردی نحوه نگارش پایاننامه)، چاپ هشتم، تهران: بنیاد انتشارات میزان.
خاکی، غلامرضا. (1378). روشتحقیق با رویکرد به پایاننامهنویسی، چاپ اول، تهران: کانون فرهنگی انتشارات درایت.
خندان، علی اصغر. (1384). مغالطات، چاپ دوم، حوزه علمیه قم: تهیه و تحقیق: مرکز تحقیق علوم و فرهنگ اسلامی و مرکز تحقیق فلسفه و کلام اسلامی، ناشر مؤسسه بوستان کتاب قم.
خوشفر، غلامرضا. (1391). روش تحقیق نظری در علوم اجتماعی، تهران: پوهنتون گلستان، وبلاک عنصر ارتباط.
رحمانی، عبداللطیف. (1398). بایستههای روش تحقیق، چاپ دوم، کابل-افغانستان: انتشارات سعید.
ساروخانی. ب. (1382). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ هشتم، تهران: مرکز تحقیق علوم انسانی و مطالعات اقتصادی.
شمس، اسدالله و سعید فروغ. (1393). روش تحقیق بدون معلم (خودآموزی کاربردی مراحل کلیدی تحقیق)، چاپ اول.
شایانفر، حیدرعلی، سادات حسینی و محمدی علی صنعتی نجار و بیتا مهروی. (1388). راهنمای تألیف، ترجمه و نشر (کتابهای درسی علمیکاربردی-شامل شیوهنامه نگارش، ویرایش، طراحی و صفحهپردازی)، چاپ اول، تهران: انتشارات پوهنتون جامع علمیکاربردی.
طاهری، ابوالقاسم. (1394). روش تحقیق در علوم سیاسی، تهران: نشر قومس.
طزرالعمل فرایند نگارش آثار علمی و تحقیقی. (1397). شورای علمی پوهنتون کابل.
عباسی، بیژن. (1393). روش تحقیق در دانش حقوق، تهران: انتشارت میزان.
عظیمی، عبدالصمد. (1398). منهج البحث (بحث نویسی-روش تحقیق)، پوهنتون سلام-کندز، پوهنځی شرعیات.
عظیمی، محمد نعیم (1396). روش تحقیق اقتصاد و تجارت، چاپ اول، پوهنتون کابل.
کتاب سبز/شین کتاب (رهنمود مآخذنویسی وزارت تحصیلات عالی). (1397). محمد بشیر مبشر و سایر دوستان، کابل: وزارت تحصیلات عالی افغانستان.
مارکزیک، جوفری، دیوید دماتئو و دیوید فستینگر. (1391). اصول طرح تحقیق و روششناسی، مترجم: مریم خسروی، چ. دوم، تهران: انتشارات چاپار.
نجفی، ابوالحسن. (1387). غلط ننویسیم (فرهنگ دشواریهای زبانفارسی)، چاپ چهاردهم، تهران: مرکز نشر پوهنتونی.
نیا، محمد رضا. (1394). خلاصه کتاب مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: مرکز پاکدشت.
نیامان، محمد آصف. (1397). راهنمای نگارش و تدوین پایاننامه تحصیلی، چاپ اول، کندز-کابل: انتشارت اصلاح افکار.
نظری، علیاشرف. (1398). روش تحقیق و نگارش علمی (راهنمای عملی)، چاپ چهارم، انتشارات پوهنتون تهران.
رهنمود نگارش منابع درسی و رساله علمی-تحقیقی اعضای کادر علمی مؤسسات تحصیلات عالی ملکی. (1398). وزارت تحصیلات عالی، معینیت علمی، ریاست تحقیق، تألیف و ترجمه.
یمین، محمد حسین. (1389). دستور نگارش و روش تحقیق، چاپ اول، کابل: انتشارات سعید.
بینا. (1393). کارگاه روش تحقیق مقدماتی، کمیته علمی و تحقیقی مدیریت پرستاری.
اصول مقاله نویسی (چگونه یک مقاله علمی بنویسیم). (1393). پوهنځی مدیریت و اطلاعرسانی طبی تبریز-دفتر توسعه آموزش.
افتخاری، قاسم. (1391). روش تحقیق بهصورت دستنویس، تهران: نشر محصلی.
تقوی، مصطفی. (بیتا). مقاله نویسی در یک درس.
تولایی، روح الله. (1393). جزوه روش تحقیق پیشرفته (با تأکید بر فنآوری اطلاعات)، پوهنتون شهید بهشتی.
جامی، مهدی. (2012م). آشنایی عمومی با روشتحقیق (از پیدایش سؤال تا رسیدن بهجواب)، تهران: وبسایت سواد.
حسینی، حمید. (1394). مقدمهی بر روشتحقیق در علوم انسانی، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 187.
رحیمی، آرتا. (1387). اصول مقاله نویسی، وبسایت http://artamat.rozblog.com
سجادی، عبدالقیوم. (1398). روش تحقیق کیفی، مقاله علمی، سازمان اجتماعی - مدنی تعهد.
قانون حمایت حقوق مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق (کاپیرایت) سال انتشار 1395، شمار جریده (1230).
مختاری، علیرضا. (بینا). جزوه روش تحقیق، پوهنتون یزد-ایران.
مرادخانی، فردین. (1397). جزوه روش تحقیق در علم حقوق، همدان-ایران: انتشارات پوهنتونی.
Belanger, J. (1992) Teacher as researcher: Roles and expectations. An annotated bibliography.
Cochran. Smith, M. & Lyyle, S. L (1990) Research on teaching and teacher research: The issues that divide. Educatioanl Researcher, 19 (2), 2. 10.
Copper, L. R. (1990, April). Teachers as researcher: Attitudes and perception. Paper presented at Annual Meeting of