Main Article Content
Abstract
This study aimed to identify the factors contributing to academic decline among Logar University students and assess the extent of their influence. The research population consisted of 1,300 students, of whom 313 were selected as the sample. Data were collected using a questionnaire and analyzed using SPSS version 26. The findings indicate that the academic environment and students’ living conditions have the greatest impact on academic decline, while academic content has the least influence. The highest level of academic decline was observed among fourth-year students and the lowest among third-year students. At the faculty level, the Faculty of Agriculture showed the highest and first level of academic decline, whereas the Faculty of Geology and Mines showed the lowest. Students with illiterate parents were more affected by academic decline than those with literate parents. It is recommended that the university undertake the necessary efforts to improve the academic environment and students’ living conditions.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2025 Journal of Social Sciences - Kabul University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- ابراهیمزاده، ف؛ ناصریان، م. ق؛ و مردانی، م. (۱۳۹۴). بروز افت تحصیلي و عوامل مرتبط با آن در دانشگاه علوم پزشکی لرستان. فصلنامه علمی ـ تحقیقی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، یافته، ۱۷(۴)، ص ۱۴ – ۲۴. لینک
- آشتياني، س.چ؛ شمسی، م؛ و محمدبیګی، ا.ا. (۱۳۸۸). فراواني افت تحصیلي و برخي از عوامل مؤثر بر آن از ديدگاه محصلان دانشگاه علوم پزشكي اراك. مجله علمي تحقیقي دانشگاه علوم پزشكي اراك، سال ۱۲(۴) ، ص ۲۴ – ۳۳. لینک
- افشار، م. (۱۳۹۵). بررسی علل افت تحصیلي و تأثیر سطح سواد والدین بر پیشرفت تحصیلي دانش آموزان. کنفرانس بین المللی تحقیق در مهندسی، علوم و تکنالوژی/ باتومی –گرجستان. لینک
- امينيفر، م. (۱۳۶۵). «افت تحصيلي يا اتلاف در آموزش و پرورش»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز و زمستان، ۷(۷). لینک
- بازرگان، ز. (۱۳۷۹)، «نگاهي ديگر به مسأله افت تحصيلي و شيوههاي موثر مقابله با آن در برخي از كشورهاي پيشرفته صنعتي»، نشريه ماهانه آموزشي - تربيتي - پيوند. تهران: انتشارات انجمن اولياء و مربيان، (۲۵۳). لینک
- پارسی، بهزاد؛ فرزانه متولی، ح؛ شفا وردی، م.م؛ اسلامیفر؛ م؛ و پریمانی، ح. (۱۳۹۷). بررسی میزان افت تحصیلي و عوامل مؤثر بر آن در دانشجویان مقاطع مختلف دانشگاه علوم پزشکی مازندران. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، دوره ۱۱ (۳). ص ۱۴۳ – ۱۴۸. لینک
- پردنجانی، س.ر؛ حشمتی، ه؛ و مقدم، ز. (۱۳۹۰). بررسی فراوانی و عوامل مؤثر در افت تحصیلي دانشجویان ساکن خوابگاه دانشکدههای پیراپزشکی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گلستان. فصلنامه علمی دانشگاه علوم پزشکی تربتحیدریه ،دورهی ۲ (۱)، ص ۱۶ – ۲۸. لینک
- پور بند بنی، م.ا ؛ نادری شاد، ش؛ آبکنار، ف. ک؛ و چابک، ب. غ. (۱۳۹۶). بررسي افت تحصیلي و برخي عوامل مرتبط با آن از ديدگاه محصلان دانشگاه علوم پزشكي گيلان د شهر گیلان. تحقیق در آموزش علوم پزشكي، سال۹ (۳)، ص ۹۰ – ۹۶. لینک
- جعفری، ع؛ و عندلیبیان، ا ه. (۱۳۹۷). نقش بازیهای رایانهای در افت تحصیلي دانش آموزان متوسطه شهر تهران. نشریه علمی- تحقیقی فناوری آموزش، بهار ۱۳۹۷، جلد ۱۲(۳)، ص ۲۱۱ – ۲۲۰.
- https://doi.org/10.22061/jte.2018.3041.1774
- حسام، م؛ و ثناگو، ا . (۱۳۹۱). بررسی رابطه افت تحصیلي با رضایت تحصیلي و برخی عوامل در دانشجویان دانشکده علوم پزشکی گلستان. مجله توسعه تحقیق در پرستاري و مامایی، دوره ۹ (۲)، ص ۹۰- ۹۶. لینک
- خاكي، غ. (۱۳۸۲). روش تحقيق با رويكردي به پاياننامه نويسي. تهران: انتشارات بازتاب.
- خپلواک، م. ط؛ او نجیب، ن. (۱۴۰۳). لوګر پوهنتون د محصلانو پر تحصیلي لوېدنې د اغېزناکو لاملونو څېړل. عینک علمي ـ څېړنیزه مجله، لومړی کال(۲)، ص ۱۷۸ – ۱۹۸. لینک
- راستیان، م. ل ؛ حسن نیا، س؛ مظفری، ش؛ و صادقی، ف. (۱۳۹۳). راهکارهای مقابله با افت تحصیلي. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. ویژهنامه پانزدهمین همایش آموزش علوم پزشکی، دوره ۹ (۱۳) ، ص ۴۷۹ – ۴۸۷. لینک
- سروری، خ.ا. (۱۳۹۵). روشهای تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. کابل: انتشارات سعید.
- سیمائی، ح. (۱۳۹۴). بررسی رابطه سلامت روانی موجود در مدارس با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ارومیه. کنفرانس بین المللی تحقیق در علوم و تکنولوژی. لینک
- شکرکن، ح؛ پولادی، م.ع؛ و حقیقی، ج. (۱۳۹۷). بررسی عوامل مهم افت تحصیلي در دبیرستانهای پسرانه شهرستان اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، سال ۷ (۳ و ۴)، ص ۱۰۳ – ۱۱۴. لینک
- شيخي، محمد تقي (۱۳۷۳)، جامعه شناسي جهان سوم، تهران: انتشارات اشراقي.
- صفوي، ا.ا. (۱۳۶۵)، «افت تحصيلي در ايالات متحده آمريكا و علل آن». تهران: فصلنامه تعليم و تربيت، سال ۲( ۷ و ۸). لینک
- طاهری، ع؛ و فیاضی، م. (۱۳۹۰). بررسی علل افت انگیزش تحصیلي از دیدگاه دانش آموزان دوره پیشدانشگاهی با توجه به جنسیت و زمینههای خانوادگی آنها. نشریه علمی تحقیقی فناوری آموزش، سال ۵، جلد۵(۴)، ۲۸۷ – ۲۹۸. لینک
- غیبی، ش. ص؛ محمود لو، ر؛ موسومی واعظی، س. ج؛ یکتا، زهرا؛ علی، رضا پور و کفیلی، مهناز. (۱۳۸۹). بررسی ميزان افت تحصیلي و برخي عوامل زمینهساز آن در محصلان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اروميه. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، دوره ۷(۲)، ص ۱۴۶-۱۴۱. لینک
- فتی، ل؛ آذری، ش؛ بادران، ح؛ و اطلسی، ر. (۱۳۹۳). مرور سېسټماتیک بررسی علل افت تحصیلي محصلان پزشکی. گامهای توسعه در آموزش پزشکی. مجله مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي، دوره ۱۰ (۲)، ص ۳۱- ۳۸. لینک
- قاسمی، ز؛ محبی فر، ر؛ سمیعیراد، ف؛ نظری شادکام، ف؛ و قهرمانی، ع. (۱۳۳). بررسی میزان افت تحصیلي دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال تحصیلي ۹۲- ۱۳۹۳ و شناسایی مهمترین عوامل فرآیندی مؤثر بر آن. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید، صدوقی یزد( ویژهنامه پانزدهمین همایش علوم پزشکی)، دوره ۹ (۱۳ )، ص ۲۱۷ – ۲۲۶. لینک
- کمالی، ف؛ و رضایی، پ. (۱۳۹۸). افت تحصیلي در دانشجویان پزشکی بهعنوان عامل مؤثر در آینده سلامت جامعه را در دانشکده پزشکی بندرعباس. مجله طب پیشگیری، سال ۷ (۱)، ص ۷۳ – ۸۰. لینک
- گلشن فومني، م.ر. (۱۳۸۲)، جامعه شناسي آموزش و پرورش، تهران: انتشارات ديدآور.
- محمدی ب؛ هراد پور؛ کمی؛ ګ؛ و رحیمی پ. س. (۱۳۹۹). بررسی افت تحصیلي دانشجویان رشته بهداشت دانشگاه علوم پزشکی سمنان. مجله راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، دوره ۷ (۱)، ۱۳۹۹، ص ۸۷-۹۹. لینک
- محمدي، ب. پ؛ کمي، ګ؛ او رحیمی پ. س. (۱۳۹۹). افت تحصیلی دانشجویان رشته بهداشت دانشګاه علوم پزشکی سمنان. مجله راهبردي توسعه در آموزش پزشکی، دوره ۷ (۱)، ص ۷۸ -۹۱. لینک
- معصومی، م؛ حسین زاده لطفی، ف؛ شاهورانی، ا؛ و رشیدیان، ز. (۱۳۸۶). بررسی علل افت تحصیلي دانش آموزان دوره متوسطه شهر خرمآباد در درس ریاضی. مجله ریاضیات کاربری واحد لایجان ، سال ۴ (۱۴)، ص ۷۵ – ۸۸. لینک
- معيري، م.ط. (۱۳۷۰)، مسائل آموزش و پرورش، تهران: انتشارات اميركبير.
- مقدم، ع. ن. و کمالی فر، ز. (۱۳۹۱). بررسی شناسایی عوامل مهم افت تحصیلي دانش آموزان پسر شهر آمل در درس شیمی یک. هشتمین سمینار آموزش شیمی ایران، ۶ و۷، ۱۳۹۲ ، دانشکده شیمی، دانشگاه سمنان. لینک
- مقیمی، س. م؛ خنیفر، ح؛ زروندی، م؛ جوکار، ا؛ بیان معمار، س.ا؛ و فرجی ارمکی، ا. مطالعه و بررسي رابطه بين عوامل آموزشي و افت تحصیلي در ميان دانش آموزان پسر آموزشگاههای راهنمايي. دو فصلنامه مديريت و برنامهریزی در نظامهای آموزشي، دوره ۳(۴)، ص ۱۴۴ – ۱۶۰. لینک
- منادي، م. (۱۳۷۲)، «تفسير شكستهاي تحصيلي از ديدگاه جامعه شناسي»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز و زمستان سال ۹، ( ۳ و ۴). لینک
- مهران، ګ. (۱۳۷۵)، «بررسي علل ترك تحصيل دختران در مقطع آموزش ابتدايي در منطقه خاور ميانه و شمال آفريقا و بويژه درايران»، فصلنامه تعليم و تربيت، تابستان سال ۱۲(۲). لینک
- نعیمی، ا. (۱۳۹۶). بررسی پیشبینی افت تحصیلي بر اساس میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی و احساس ارزش شخصی. تحقیقات مشاوره، جلد ۱۶ (۶۲)، ص ۱۸۹ – ۲۰۶. لینک
- نفيسی، ع. (۱۳۷۱)، «خسارتهاي ناشي از شكست تحصيلي و وضعيت آن در سال ۱۳۶۹»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز سال ۸ (۳). لینک
References
ابراهیمزاده، ف؛ ناصریان، م. ق؛ و مردانی، م. (۱۳۹۴). بروز افت تحصیلي و عوامل مرتبط با آن در دانشگاه علوم پزشکی لرستان. فصلنامه علمی ـ تحقیقی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، یافته، ۱۷(۴)، ص ۱۴ – ۲۴. لینک
آشتياني، س.چ؛ شمسی، م؛ و محمدبیګی، ا.ا. (۱۳۸۸). فراواني افت تحصیلي و برخي از عوامل مؤثر بر آن از ديدگاه محصلان دانشگاه علوم پزشكي اراك. مجله علمي تحقیقي دانشگاه علوم پزشكي اراك، سال ۱۲(۴) ، ص ۲۴ – ۳۳. لینک
افشار، م. (۱۳۹۵). بررسی علل افت تحصیلي و تأثیر سطح سواد والدین بر پیشرفت تحصیلي دانش آموزان. کنفرانس بین المللی تحقیق در مهندسی، علوم و تکنالوژی/ باتومی –گرجستان. لینک
امينيفر، م. (۱۳۶۵). «افت تحصيلي يا اتلاف در آموزش و پرورش»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز و زمستان، ۷(۷). لینک
بازرگان، ز. (۱۳۷۹)، «نگاهي ديگر به مسأله افت تحصيلي و شيوههاي موثر مقابله با آن در برخي از كشورهاي پيشرفته صنعتي»، نشريه ماهانه آموزشي - تربيتي - پيوند. تهران: انتشارات انجمن اولياء و مربيان، (۲۵۳). لینک
پارسی، بهزاد؛ فرزانه متولی، ح؛ شفا وردی، م.م؛ اسلامیفر؛ م؛ و پریمانی، ح. (۱۳۹۷). بررسی میزان افت تحصیلي و عوامل مؤثر بر آن در دانشجویان مقاطع مختلف دانشگاه علوم پزشکی مازندران. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، دوره ۱۱ (۳). ص ۱۴۳ – ۱۴۸. لینک
پردنجانی، س.ر؛ حشمتی، ه؛ و مقدم، ز. (۱۳۹۰). بررسی فراوانی و عوامل مؤثر در افت تحصیلي دانشجویان ساکن خوابگاه دانشکدههای پیراپزشکی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گلستان. فصلنامه علمی دانشگاه علوم پزشکی تربتحیدریه ،دورهی ۲ (۱)، ص ۱۶ – ۲۸. لینک
پور بند بنی، م.ا ؛ نادری شاد، ش؛ آبکنار، ف. ک؛ و چابک، ب. غ. (۱۳۹۶). بررسي افت تحصیلي و برخي عوامل مرتبط با آن از ديدگاه محصلان دانشگاه علوم پزشكي گيلان د شهر گیلان. تحقیق در آموزش علوم پزشكي، سال۹ (۳)، ص ۹۰ – ۹۶. لینک
جعفری، ع؛ و عندلیبیان، ا ه. (۱۳۹۷). نقش بازیهای رایانهای در افت تحصیلي دانش آموزان متوسطه شهر تهران. نشریه علمی- تحقیقی فناوری آموزش، بهار ۱۳۹۷، جلد ۱۲(۳)، ص ۲۱۱ – ۲۲۰.
https://doi.org/10.22061/jte.2018.3041.1774
حسام، م؛ و ثناگو، ا . (۱۳۹۱). بررسی رابطه افت تحصیلي با رضایت تحصیلي و برخی عوامل در دانشجویان دانشکده علوم پزشکی گلستان. مجله توسعه تحقیق در پرستاري و مامایی، دوره ۹ (۲)، ص ۹۰- ۹۶. لینک
خاكي، غ. (۱۳۸۲). روش تحقيق با رويكردي به پاياننامه نويسي. تهران: انتشارات بازتاب.
خپلواک، م. ط؛ او نجیب، ن. (۱۴۰۳). لوګر پوهنتون د محصلانو پر تحصیلي لوېدنې د اغېزناکو لاملونو څېړل. عینک علمي ـ څېړنیزه مجله، لومړی کال(۲)، ص ۱۷۸ – ۱۹۸. لینک
راستیان، م. ل ؛ حسن نیا، س؛ مظفری، ش؛ و صادقی، ف. (۱۳۹۳). راهکارهای مقابله با افت تحصیلي. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. ویژهنامه پانزدهمین همایش آموزش علوم پزشکی، دوره ۹ (۱۳) ، ص ۴۷۹ – ۴۸۷. لینک
سروری، خ.ا. (۱۳۹۵). روشهای تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. کابل: انتشارات سعید.
سیمائی، ح. (۱۳۹۴). بررسی رابطه سلامت روانی موجود در مدارس با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ارومیه. کنفرانس بین المللی تحقیق در علوم و تکنولوژی. لینک
شکرکن، ح؛ پولادی، م.ع؛ و حقیقی، ج. (۱۳۹۷). بررسی عوامل مهم افت تحصیلي در دبیرستانهای پسرانه شهرستان اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، سال ۷ (۳ و ۴)، ص ۱۰۳ – ۱۱۴. لینک
شيخي، محمد تقي (۱۳۷۳)، جامعه شناسي جهان سوم، تهران: انتشارات اشراقي.
صفوي، ا.ا. (۱۳۶۵)، «افت تحصيلي در ايالات متحده آمريكا و علل آن». تهران: فصلنامه تعليم و تربيت، سال ۲( ۷ و ۸). لینک
طاهری، ع؛ و فیاضی، م. (۱۳۹۰). بررسی علل افت انگیزش تحصیلي از دیدگاه دانش آموزان دوره پیشدانشگاهی با توجه به جنسیت و زمینههای خانوادگی آنها. نشریه علمی تحقیقی فناوری آموزش، سال ۵، جلد۵(۴)، ۲۸۷ – ۲۹۸. لینک
غیبی، ش. ص؛ محمود لو، ر؛ موسومی واعظی، س. ج؛ یکتا، زهرا؛ علی، رضا پور و کفیلی، مهناز. (۱۳۸۹). بررسی ميزان افت تحصیلي و برخي عوامل زمینهساز آن در محصلان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اروميه. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، دوره ۷(۲)، ص ۱۴۶-۱۴۱. لینک
فتی، ل؛ آذری، ش؛ بادران، ح؛ و اطلسی، ر. (۱۳۹۳). مرور سېسټماتیک بررسی علل افت تحصیلي محصلان پزشکی. گامهای توسعه در آموزش پزشکی. مجله مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي، دوره ۱۰ (۲)، ص ۳۱- ۳۸. لینک
قاسمی، ز؛ محبی فر، ر؛ سمیعیراد، ف؛ نظری شادکام، ف؛ و قهرمانی، ع. (۱۳۳). بررسی میزان افت تحصیلي دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال تحصیلي ۹۲- ۱۳۹۳ و شناسایی مهمترین عوامل فرآیندی مؤثر بر آن. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید، صدوقی یزد( ویژهنامه پانزدهمین همایش علوم پزشکی)، دوره ۹ (۱۳ )، ص ۲۱۷ – ۲۲۶. لینک
کمالی، ف؛ و رضایی، پ. (۱۳۹۸). افت تحصیلي در دانشجویان پزشکی بهعنوان عامل مؤثر در آینده سلامت جامعه را در دانشکده پزشکی بندرعباس. مجله طب پیشگیری، سال ۷ (۱)، ص ۷۳ – ۸۰. لینک
گلشن فومني، م.ر. (۱۳۸۲)، جامعه شناسي آموزش و پرورش، تهران: انتشارات ديدآور.
محمدی ب؛ هراد پور؛ کمی؛ ګ؛ و رحیمی پ. س. (۱۳۹۹). بررسی افت تحصیلي دانشجویان رشته بهداشت دانشگاه علوم پزشکی سمنان. مجله راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، دوره ۷ (۱)، ۱۳۹۹، ص ۸۷-۹۹. لینک
محمدي، ب. پ؛ کمي، ګ؛ او رحیمی پ. س. (۱۳۹۹). افت تحصیلی دانشجویان رشته بهداشت دانشګاه علوم پزشکی سمنان. مجله راهبردي توسعه در آموزش پزشکی، دوره ۷ (۱)، ص ۷۸ -۹۱. لینک
معصومی، م؛ حسین زاده لطفی، ف؛ شاهورانی، ا؛ و رشیدیان، ز. (۱۳۸۶). بررسی علل افت تحصیلي دانش آموزان دوره متوسطه شهر خرمآباد در درس ریاضی. مجله ریاضیات کاربری واحد لایجان ، سال ۴ (۱۴)، ص ۷۵ – ۸۸. لینک
معيري، م.ط. (۱۳۷۰)، مسائل آموزش و پرورش، تهران: انتشارات اميركبير.
مقدم، ع. ن. و کمالی فر، ز. (۱۳۹۱). بررسی شناسایی عوامل مهم افت تحصیلي دانش آموزان پسر شهر آمل در درس شیمی یک. هشتمین سمینار آموزش شیمی ایران، ۶ و۷، ۱۳۹۲ ، دانشکده شیمی، دانشگاه سمنان. لینک
مقیمی، س. م؛ خنیفر، ح؛ زروندی، م؛ جوکار، ا؛ بیان معمار، س.ا؛ و فرجی ارمکی، ا. مطالعه و بررسي رابطه بين عوامل آموزشي و افت تحصیلي در ميان دانش آموزان پسر آموزشگاههای راهنمايي. دو فصلنامه مديريت و برنامهریزی در نظامهای آموزشي، دوره ۳(۴)، ص ۱۴۴ – ۱۶۰. لینک
منادي، م. (۱۳۷۲)، «تفسير شكستهاي تحصيلي از ديدگاه جامعه شناسي»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز و زمستان سال ۹، ( ۳ و ۴). لینک
مهران، ګ. (۱۳۷۵)، «بررسي علل ترك تحصيل دختران در مقطع آموزش ابتدايي در منطقه خاور ميانه و شمال آفريقا و بويژه درايران»، فصلنامه تعليم و تربيت، تابستان سال ۱۲(۲). لینک
نعیمی، ا. (۱۳۹۶). بررسی پیشبینی افت تحصیلي بر اساس میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی و احساس ارزش شخصی. تحقیقات مشاوره، جلد ۱۶ (۶۲)، ص ۱۸۹ – ۲۰۶. لینک
نفيسی، ع. (۱۳۷۱)، «خسارتهاي ناشي از شكست تحصيلي و وضعيت آن در سال ۱۳۶۹»، فصلنامه تعليم و تربيت، پاييز سال ۸ (۳). لینک