Main Article Content
Abstract
This study aims to review the concept, status, and approaches to multicultural education using a systematic review methodology. Multicultural education encompasses policies, objectives, and instructional methods that value cultural diversity in all aspects of education, ultimately fostering pluralistic citizens capable of coexisting peacefully with individuals from diverse cultural backgrounds. The primary approaches to multicultural education include liberal, critical, pluralistic, and conservative perspectives. Multicultural education promotes cognitive development, enhances critical thinking, and improves students' overall academic performance. Implementing such educational programs cultivates individuals who embrace cultural diversity, acknowledge differences, and contribute to harmonious coexistence in society.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2025 Journal of Social Sciences - Kabul University
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
- ‐ احمدی، جواد عبدلی سلطان. (1395). بررسی میزان توجه به¬رویکرد آموزش چند¬فرهنگی در محتوای برنامه‌ی درسی علوم پژشکی از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه¬های شمال غرب کشور در سال تحصیلی 93-94. مجله‌ی پژشکی ارومیه، شماره ۱(۲۷)، صص 27-36.
- ‐ احمدی، جواد عبدلی سلطان و صادقی، علی‌رضا. (1394). طراحی و اعتباربخشی الگوی برنامه‌ی درسی چندفرهنگی برای دوره تعلیم و تربیت عمومی در ایران. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال دهم، شماره 39، صص 71- 108.
- ‐ احمدی، منیژه و دیگران. (1397). بررسی مشکلات چندفرهنگی در مدارس ابتدایی شهره ساوه و ارائه راهکارهای آن. فصلنامه پژوهش در نظام¬های آموزشی، شماره ۴۲ (۱۲)، صص 121- 137.
- ‐ تقی لو، فرامرز. (1386). تنوع قومی، سیاست چندفرهنگی و الگوی شهروندی: بررسی موردی ایران معاصر. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دهم، شماره اول، صص 10-31.
- ‐ حمیدی زاده، کتایون و دیگران. (1396). آموزش چندفرهنگی: تحلیل نظامند ادراک معلمان. فصلنامه علمی پژوهشی تدریس پژوهی، سال پنجم، شماره دوم، صص 1- 16.
- ‐ خسروی، علی اکبر و دیگران. (1397). بررسی تناسب مؤلفه¬های برنامه درسی مدارس با آموزش چندفرهنگی از دیگاه مدیران و معلمان دوره راهنمایی و متوسطه. مجله نوآووری مدیریت آموزشی، سال سیزدهم، شماره سوم صص 75-93.
- ‐ شهسواری، امیر و علم¬الهدی، جمیله. (1398). روش¬شناسی پژوهش مروری و نقش آن در تولید دانش: توسعه یک گونه‌شناسی. فصلنامه علمی– پژوهشی روش¬شناسی علوم انسانی، سال 25، شماره 98، صص 79- 105.
- ‐ رحمانی، عذرا و دیگران. (1395). اعتبارسنجی مؤلفه¬های آموزش چندفرهنگی برای طرح در برنامه درسی دوره¬ی ابتدایی. فصلنامه علمی- پژوهشی ره¬یافت نو در مدیریت آموزشی، سال هفتم، شماره 4 صص 233- 250.
- ‐ رشیدپور و دیگران. (1393). اقتصاد فرهنگ و جهانی شدن (مفاهیم و نظریه¬ها). چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز ملی جهانی شدن.
- ‐ عراقیه، علی رضا و دیگران. (1390). توسعه سرمایه‌ی انسانی در آموزش ¬عالی از طریق احترام به¬تنوع فرهنگی دانشجویان. دو فصلنامه مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام¬های آموزشی، دوره 4، شماره 7، صص 85- 99.
- ‐ عراقیه، علی رضا و فتحی واجارگاه، کورش. (1391). جایگاه چندفرهنگی در آموزش مدرسه¬یی و آموزش¬عالی. مجله‌ی راهبرد فرهنگ، شماره هفده¬هم و هجده¬هم، صص 188- 204.
- ‐ عزیزی، نعمت الله و دیگران. (1389). بررسی وضعیت آموزش چندفرهنگی در مراکز تربیت معلم شهر سنندج از منظر دانشجویان. فصلنامه‌ی انجمن آموزش¬عالی ایران. سال سوم، شماره 2 صص 55- 78.
- ‐ عیدی، نسرین و نوریان محمد. (1397). تأثیر موقعیت¬های چندفرهنگی در فرایند یاددهی- یادگیری؛ واکاوای تجربیات عوامل انسانی دانشکده‌ی نفت اهواز. فصلنامه‌ی آموزش مهندسی ایران، سال بیستم، شماره 80.
- ‐ غریبی، جلال و دیگران. (1393). مبانی ارزش شناسی تعلیم و تربیت چندفرهنگی، مجله تدریس پژوهی، سال دوم، شماره اول، صص 85 – 95
- ‐ طاهر، محمد طاهر. ( 1392). تفاوت¬های فرهنگی و روش¬های رعایت آن در مؤسسات تحصیلات¬عالی. مجله‌ی علمی پوهنتون کابل، شماره پنجم، صص243- 252.
- ‐ کریمی مله، علی. (1386). چندفرهنگ¬گرایی و رهیافت¬های مختلف آن. پژوهش¬نامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره چهارم، صص 211- 248.
- ‐ هواس بیگی، فاطمه و صادقی، علی رضا. (1398). مفهوم پردازی فرایند آموزش چندفرهنگی از منظر معلمان اقوام ایرانی: نظریه داده بنیاد. مجله علمی پژوهشی"پژوهش¬های برنامه درسی" انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، دوره¬ای نهم، شماره اول، صص 188- 223.
- ‐ نادی رواندی، سمیه. (1396). بررسی و معرفی انواع مطالعات سنتزی- ترکیبی- مروری در تحقیقات پزشکی، مجله¬ی علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دوره‌ی 24، شماره 4، صص 257- 262.
- ‐ نجفی و دیگران. (1394). تبین مؤلفه¬های آموزش چندفرهنگی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی تاریخ دوره‌ی متوسطه‌ی ایران. فصلنامه علمی– پژوهشی پژهشنامه‌ی تربیتی، سال دهم، شماره 42، صص 11-34.
- ‐ محمدی، شیرکوه و دیگران. (1395). ارائه الگویی برای آموزش چندفرهنگی در نظام آموزش عالی: واکاوی دیدگاه‌های متخصصان این حوزه در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی تدریس پژوهی، سال چهارم شماره اول صص 66- 91.
- ‐ مصطفی‌زاده و دیگران. (1398). ضرورت‌های آموزش چندفرهنگی و واکاوی عناصر و مؤلفه‌های تعلیم و تربیت چندفرهنگی. مجله‌ی پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال شانزدهم، دور دوم، شماره 33، صص 2035.
- ‐ مهرآبادی، آناهیتا مخفمی و دیگران. (1395). فلسفه‌ی برنامه درسی چندفرهنگی و میزان انقکاس آن در کتاب اجتماعی پایه‌ی ششم. مجموعه مقالات همایش ملی آموزش ابتدایی، صص 2013- 2022.
- ‐ وفایی، رضا و سبحانی‌نژاد مهدی. (1394). مؤلفه‌های آموزش چندفرهنگی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی. دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه‌ی درسی، سال سوم، شماره 5، صص 112- 128.
- ‐ یارمحمدیان، محمد حسین و دیگران. (1390). استانداردهایی برای تدوین مقالات مروری در نظام سلامت. مدیریت اطلاعات سلامت، دوره هشتم، شماره‌ی هشتم، ویژه‌نامه‌ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، صص 1226- 1234.
- ‐ Bank. James A. (1993). Multicultural Education: Historical Development, Dimensions & Practice. Review of Research in Education. Vol 19 PP 3-49.
- ‐ Delpit, Lisa D. (2016). Education in a Multicultural Society: Our futures Greatest Challenge. Journal of Negro Education. Vol 61, No 3, 237-249.
- ‐ Johnson, Lauri. (2010). Multicultural Policy as social Activism: Redefining who “counts” in Multicultural Education. Race Ethnicity & Education, Vol 6, No 2 pp108- 121.
- ‐ Hell. Margaret Placier Peter. Mckendall, Sherron Benson & Cockrell, Karen S. (2000). Policy as the Transformation of Intentions: Making Multicultural Education Policy. Educational Policy, Vol 14 No 2 pp 259- 289.
- ‐ Sleeter, Christine. E & Grannt, Carl A. (1987). An Analysis of Multicultural Education in the United States. Harvard Educational Review, Vol 57 No 4 PP 412- 432.
- ‐ Karacabey, Methmet fatitih. Odere, Mustafa &Bozkus, kivanc. (2019). The attitudes of Teachers towards Multicultural Education. European Journal of Education Research. Vol 8 Issue1 pp 383- 393.
- ‐ Lawyer, Gloshanda. (2018). The Dangers of Separating Social justice from Multicultural Education: Application in Higher Education. International Journal Multicultural Education, Vol.20No 1 pp323-338.
- ‐ Tellez, Kip. (2008). What student teachers learn about multicultural education from their cooperating teachers. Journal of Teaching & teacher education, 24 pp 43-58.
References
‐ احمدی، جواد عبدلی سلطان. (1395). بررسی میزان توجه به¬رویکرد آموزش چند¬فرهنگی در محتوای برنامه‌ی درسی علوم پژشکی از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه¬های شمال غرب کشور در سال تحصیلی 93-94. مجله‌ی پژشکی ارومیه، شماره ۱(۲۷)، صص 27-36.
‐ احمدی، جواد عبدلی سلطان و صادقی، علی‌رضا. (1394). طراحی و اعتباربخشی الگوی برنامه‌ی درسی چندفرهنگی برای دوره تعلیم و تربیت عمومی در ایران. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال دهم، شماره 39، صص 71- 108.
‐ احمدی، منیژه و دیگران. (1397). بررسی مشکلات چندفرهنگی در مدارس ابتدایی شهره ساوه و ارائه راهکارهای آن. فصلنامه پژوهش در نظام¬های آموزشی، شماره ۴۲ (۱۲)، صص 121- 137.
‐ تقی لو، فرامرز. (1386). تنوع قومی، سیاست چندفرهنگی و الگوی شهروندی: بررسی موردی ایران معاصر. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دهم، شماره اول، صص 10-31.
‐ حمیدی زاده، کتایون و دیگران. (1396). آموزش چندفرهنگی: تحلیل نظامند ادراک معلمان. فصلنامه علمی پژوهشی تدریس پژوهی، سال پنجم، شماره دوم، صص 1- 16.
‐ خسروی، علی اکبر و دیگران. (1397). بررسی تناسب مؤلفه¬های برنامه درسی مدارس با آموزش چندفرهنگی از دیگاه مدیران و معلمان دوره راهنمایی و متوسطه. مجله نوآووری مدیریت آموزشی، سال سیزدهم، شماره سوم صص 75-93.
‐ شهسواری، امیر و علم¬الهدی، جمیله. (1398). روش¬شناسی پژوهش مروری و نقش آن در تولید دانش: توسعه یک گونه‌شناسی. فصلنامه علمی– پژوهشی روش¬شناسی علوم انسانی، سال 25، شماره 98، صص 79- 105.
‐ رحمانی، عذرا و دیگران. (1395). اعتبارسنجی مؤلفه¬های آموزش چندفرهنگی برای طرح در برنامه درسی دوره¬ی ابتدایی. فصلنامه علمی- پژوهشی ره¬یافت نو در مدیریت آموزشی، سال هفتم، شماره 4 صص 233- 250.
‐ رشیدپور و دیگران. (1393). اقتصاد فرهنگ و جهانی شدن (مفاهیم و نظریه¬ها). چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز ملی جهانی شدن.
‐ عراقیه، علی رضا و دیگران. (1390). توسعه سرمایه‌ی انسانی در آموزش ¬عالی از طریق احترام به¬تنوع فرهنگی دانشجویان. دو فصلنامه مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام¬های آموزشی، دوره 4، شماره 7، صص 85- 99.
‐ عراقیه، علی رضا و فتحی واجارگاه، کورش. (1391). جایگاه چندفرهنگی در آموزش مدرسه¬یی و آموزش¬عالی. مجله‌ی راهبرد فرهنگ، شماره هفده¬هم و هجده¬هم، صص 188- 204.
‐ عزیزی، نعمت الله و دیگران. (1389). بررسی وضعیت آموزش چندفرهنگی در مراکز تربیت معلم شهر سنندج از منظر دانشجویان. فصلنامه‌ی انجمن آموزش¬عالی ایران. سال سوم، شماره 2 صص 55- 78.
‐ عیدی، نسرین و نوریان محمد. (1397). تأثیر موقعیت¬های چندفرهنگی در فرایند یاددهی- یادگیری؛ واکاوای تجربیات عوامل انسانی دانشکده‌ی نفت اهواز. فصلنامه‌ی آموزش مهندسی ایران، سال بیستم، شماره 80.
‐ غریبی، جلال و دیگران. (1393). مبانی ارزش شناسی تعلیم و تربیت چندفرهنگی، مجله تدریس پژوهی، سال دوم، شماره اول، صص 85 – 95
‐ طاهر، محمد طاهر. ( 1392). تفاوت¬های فرهنگی و روش¬های رعایت آن در مؤسسات تحصیلات¬عالی. مجله‌ی علمی پوهنتون کابل، شماره پنجم، صص243- 252.
‐ کریمی مله، علی. (1386). چندفرهنگ¬گرایی و رهیافت¬های مختلف آن. پژوهش¬نامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره چهارم، صص 211- 248.
‐ هواس بیگی، فاطمه و صادقی، علی رضا. (1398). مفهوم پردازی فرایند آموزش چندفرهنگی از منظر معلمان اقوام ایرانی: نظریه داده بنیاد. مجله علمی پژوهشی"پژوهش¬های برنامه درسی" انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، دوره¬ای نهم، شماره اول، صص 188- 223.
‐ نادی رواندی، سمیه. (1396). بررسی و معرفی انواع مطالعات سنتزی- ترکیبی- مروری در تحقیقات پزشکی، مجله¬ی علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دوره‌ی 24، شماره 4، صص 257- 262.
‐ نجفی و دیگران. (1394). تبین مؤلفه¬های آموزش چندفرهنگی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی تاریخ دوره‌ی متوسطه‌ی ایران. فصلنامه علمی– پژوهشی پژهشنامه‌ی تربیتی، سال دهم، شماره 42، صص 11-34.
‐ محمدی، شیرکوه و دیگران. (1395). ارائه الگویی برای آموزش چندفرهنگی در نظام آموزش عالی: واکاوی دیدگاه‌های متخصصان این حوزه در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی تدریس پژوهی، سال چهارم شماره اول صص 66- 91.
‐ مصطفی‌زاده و دیگران. (1398). ضرورت‌های آموزش چندفرهنگی و واکاوی عناصر و مؤلفه‌های تعلیم و تربیت چندفرهنگی. مجله‌ی پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال شانزدهم، دور دوم، شماره 33، صص 2035.
‐ مهرآبادی، آناهیتا مخفمی و دیگران. (1395). فلسفه‌ی برنامه درسی چندفرهنگی و میزان انقکاس آن در کتاب اجتماعی پایه‌ی ششم. مجموعه مقالات همایش ملی آموزش ابتدایی، صص 2013- 2022.
‐ وفایی، رضا و سبحانی‌نژاد مهدی. (1394). مؤلفه‌های آموزش چندفرهنگی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی. دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه‌ی درسی، سال سوم، شماره 5، صص 112- 128.
‐ یارمحمدیان، محمد حسین و دیگران. (1390). استانداردهایی برای تدوین مقالات مروری در نظام سلامت. مدیریت اطلاعات سلامت، دوره هشتم، شماره‌ی هشتم، ویژه‌نامه‌ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، صص 1226- 1234.
‐ Bank. James A. (1993). Multicultural Education: Historical Development, Dimensions & Practice. Review of Research in Education. Vol 19 PP 3-49.
‐ Delpit, Lisa D. (2016). Education in a Multicultural Society: Our futures Greatest Challenge. Journal of Negro Education. Vol 61, No 3, 237-249.
‐ Johnson, Lauri. (2010). Multicultural Policy as social Activism: Redefining who “counts” in Multicultural Education. Race Ethnicity & Education, Vol 6, No 2 pp108- 121.
‐ Hell. Margaret Placier Peter. Mckendall, Sherron Benson & Cockrell, Karen S. (2000). Policy as the Transformation of Intentions: Making Multicultural Education Policy. Educational Policy, Vol 14 No 2 pp 259- 289.
‐ Sleeter, Christine. E & Grannt, Carl A. (1987). An Analysis of Multicultural Education in the United States. Harvard Educational Review, Vol 57 No 4 PP 412- 432.
‐ Karacabey, Methmet fatitih. Odere, Mustafa &Bozkus, kivanc. (2019). The attitudes of Teachers towards Multicultural Education. European Journal of Education Research. Vol 8 Issue1 pp 383- 393.
‐ Lawyer, Gloshanda. (2018). The Dangers of Separating Social justice from Multicultural Education: Application in Higher Education. International Journal Multicultural Education, Vol.20No 1 pp323-338.
‐ Tellez, Kip. (2008). What student teachers learn about multicultural education from their cooperating teachers. Journal of Teaching & teacher education, 24 pp 43-58.